در طب سنتی، طبع زعفران یکی از مباحث مهم و فوق العاده جذاب است که به عنوان یکی از گیاهان ارزشمند در دسته‌بندی گیاهان دارویی به شمار می‌رود. زعفران، با رنگ طلایی و عطری ماندگار، از قدیم‌الایام در طب سنتی مورد توجه بوده است. بر اساس اصول طب سنتی و ایرانی، طبع زعفران گرم است. این گیاه با خواص ضدبلغمی ویژه ای همراه است و برای درمان بیماری‌هایی که با افزایش بلغم همراه هستند، بسیار مفید است. گفته میشود که زعفران قادر است بلغم را از بدن خارج کرده و به تعادل در آوردن رطوبت بدن کمک میکند. البته گاهی مصرف بیش از حد ان با مضراتی همراه است که در ادامه بیان میشود.
طبع زعفران در طب سنتی
زعفران همواره در بین ما ایرانی ها از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده، طعم و عطر دلنشین آن همواره یاد آور غذاهای اصیل ایرانی بوده است. علاوه بر استفاده از زعفران در تهیه و تزئین غذاها، این ادویه ارزشمند و پرخاصیت از خواص درمانی و دارویی بسیاری برخوردار بوده، زعفران در طب سنتی از جایگاه ویژه ای برای درمان بیماری ها به خصوص رفع اضطراب، استرس، ناراحتی و افسردگی برخوردار بوده و هست.
طبع زعفران چیست؟
طبع زعفران در طب سنتی به عنوان یک گیاه گرم و خشک شناخته میشود که به عنوان یک داروی تعادل‌دهنده برای بدن عمل میکند. این گیاه دارای خواص ضد التهابی، ضد اسپاسم و ضد افسردگی است و به عنوان یک ضد اضطراب طبیعی شناخته میشود. طبع گرم زعفران باعث افزایش جریان خون در بدن میشود و بهبود عملکرد سیستم گوارشی را تسهیل میکند. همچنین، طبع گرم زعفران می‌تواند در بهبود عملکرد قلب و عروق و کاهش فشار خون مؤثر باشد. از طرفی، طبع خشک زعفران می‌تواند در کاهش عرق‌زایی و تعادل دهنده ترشحات بدن کمک کند. به همین دلیل، زعفران به عنوان یک داروی مفید در طب سنتی مورد توجه ویزه ای قرار میگیرد.
خواص گل زعفران در طب سنتی
در طب سنتی زعفران به عنوان آرام بخش، مسکن، ضد اسپاسم و مقوی معده مصرف میشود و در تغذیه معطر کننده، طعم و رنگ دهنده است. با توجه به رنگ بسیار غلیظی که از آن تولید میشود در صنایع آرایشی، داروسازی، قنادی نیز استفاده میشود.
طبع زعفران
در طب سنتی هر گیاه دارویی و عناصر اعم از جامدات و مواد معدنی و گیاهان از نظر خشکی، تری، سردی و گرمی هر یک به چهار درجه تقسیم بندی می شود.
به عنوان مثال میزان گرمی یک عنصر در این تقسیم بندی درجه یک آن شامل مواد غذایی است، درجه دو جنبه دارویی دارد و درجه سه گرمی به گونه است که استفاده مکرر و تکرار در مصرف بیماری زا است و درجه چهار آن به مفهوم آنکه جزو سموم است و باعث مسمومیت می شود.
گل زعفران از گیاهانی است که در بسیاری از موارد جنبه دارویی دارد و آثار مثبتی هم در درمان برخی بیماری ها دارد.از نظر خشکی هم زعفران یک عنصر مفید در دفع اخلاط فاسده و محلل و کاهنده اخلاط حاصل از بلغم است.
طبع زعفران از دیدگاه طب سنتی
از دیدگاه طب سنتی زعفران تمایل و نفوذ مواد غذایی و داروها را به قلب افزایش می‌دهد. همچنین مصرف آن شادی‌آور بوده و تقویت‌کننده قلب است. زعفران از جمله ادویه‌هایی است که در آشپزی ایرانی جایگاه ویژه‌ای دارد و بسیاری از خانم‌های ایرانی برای رنگ زیبا و بوی خوشی که دارد در غذاهای خود از آن استفاده می‌کنند.
زعفران گیاهی است که از نظر مزاجی دارای طبع گرم و خشک است و کاربردهای بالینی و درمانی بسیاری دارد. این تقسیم بندی بر اساس ارکان عناصر اربعه است و طبق منابع اصلی طب سنتی از نظر درجه گرمی دو و درجه خشکی در سطح یک قرار دارد. در عین حال در کتاب مخزن الادویه بیان شده است که برخی از اطبا آن را درجه سه از نظر گرمی و از بعد خشکی درجه دو عنوان کرده اند.
مصلح زعفران چیست
میتوان از زعفران به عنوان مصلح برای مواد غذایی که طبع سردی دارنداستفاده کرد و همچنین برعکس این حالت نیز امکان پذیر است.
خواص و مضرات زعفران در طب سنتی
- مصرف چای زعفران به هضم غذا کمک میکند، مسکن درد و قاعده‌آور است و باعث تحریک اعصاب میشود. خون ساز است و گردش خون را آسان میکند، خونریزی‌های بعد از زایمان را از بین می‌برد وتقویت‌کننده قوای جنسی است.
- از دیگر فواید زعفران در طب سنتی : زعفران تصفیه و تقویت‌کننده کبد است و به رفع سرفه و درمان برونشیت کمک میکند.
- چای زعفران کلیه و مثانه را پاک میکند. آرام بخش، خواب‌آور و ضد تشنج است. گاز معده را برطرف میکند،ادرارآور است و حتی می‌تواند پوست صورت را روشن کند.
زعفران در طب سنتی
مزاج زعفران
- توصیه می شود که چاق‌های با مزاج سرد بیشتر زعفران بخورند.
- زعفران در تقویت حافظه و یادگیری، کاهش فشارخون، کاهش چربی خون، درمان آسم، رفع نفخ شکم، درمان حالات تشنجی و درد دندان مؤثر است.
- فردی که دارای مزاج صفراوی و کبد گرم است و عنصر آتش در او بالا است شاید از زعفران بهره چندانی نبرد اما اکثریت افراد جامعه دارای مزاح مختلط هستند به گونه ای که کبد گرم و بیشتر اندام های سرد دارند و برای این افراد بهتر است زعفران موضعی مصرف شود.
- درمان کبد چرب با زعفران :آب ، میوه جات ، روزی 4تا 5 واحد سبزیجات ، ترشیجات مانند زرشک یا شاتوت ، نخود، سیب،انواع مرکبات ، غلات سبوس دار .، به، انگور، کرفس، زعفران، ماش، دارچین، بالنگ، شقاقل، زیتون، زنجبیل، زردچوبه، انجیر، کاهو، اسفناج، هویج،
- از جمله کاربردهای بالینی این گیاه استفاده از آن برای تسهیل زایمان های سخت است.
- سکته مغزی در اثر انسداد عروق نه فشار خون با زعفران قابل بهبود و رفع است.
- استفاده از زعفران در طول هفته به میزان دو بار و یا به صورت یک روز در میان در درمان کبد چرب هم مؤثر است.
- گلبرگ و کلاله زعفران در جلای چشم و افزایش قدرت بینایی مؤثر است.
- از ضماد زعفران هم برای درمان بیماری نقرس و درمان درد مفاصل استفاده می شود.
درمان سفیدی مو با مصرف زعفران
در فیلم کوتاه زیر صحبت های دکتر خیر اندیش را درمورد طبع زعفران در طب سنتی و درمان سفیدی مو با زعفران ببینید:
طبع زعفران در طب سنتی را از زبان دکتر خیر اندیش مشاهده کردید.
خواص زعفران برای تقویت قلب
در میان مواد غذایی مورد استفاده در حفظ سلامت و تدابیری که برای بیماران قلبی در نظر گرفته میشود، زعفران نقش ویژه‌ای دارد.این طلای سرخ به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان به عنوان توان بخش قلب و پیشگیری‌کننده از بیماری‌های قلبی وسرطان نیز مطرح است و مانع گسترش سرطان سینه میشود.
طبع زعفران در طب سنتی
مطالب بیشتر در >>>>خواص و تاثیر زعفران برای قلب <<<
از دیگر خواص، کلیه و مثانه را پاک میکند. آرام بخش، خواب‌آور و ضد تشنج است. گاز معده را برطرف میکند، ادرارآور است و حتی می‌تواند پوست صورت را روشن کند.
ازدیگر خواص زعفران در طب اسلامی این است که زعفران تمایل و نفوذ مواد غذایی و داروها را به قلب افزایش می‌دهد. همچنین مصرف آن شادی‌آور بوده و تقویت‌کننده قلب است.
بزرگان طب اسلامی توصیه می‌کنند که در ترکیب داروهای مورد استفاده برای بیماران قلبی زعفران اضافه شود تا هدایت و نفوذ دارو به قلب بهتر انجام شود.
از دیدگاه طب جدید زعفران از افزایش کلسترول و تری گلیسرید و چربی بد خون جلوگیری می کند و از رسوب آن‌ها در عروق ممانعت میکند. همچنین در بیمارانی که دچار حملات قلبی شده‌اند، زعفران اندازه، محلی که گرفتگی خون در قلب را کاهش داده و از آسیب در عضله قلب جلوگیری میکند. زعفران همچنین عملکرد بطن چپ قلب را در مواجهه با عوامل آسیب رسان حفظ میکند و اثرات ضد فشار خون زعفران نیز به اثبات رسیده است.
خواص درمانی زعفران در طب سنتی
درمان افسردگی با زعفران
افسردگی از بیماری های سرد است و اغلب در زنان دیده می شود. طب اسلامی، روش هایی برای درمان افسردگی بیان کرده است. بوییدن گل سرخ، محمدی و عطرهای گرم و استنشاق دود اسفند که مانند طبع زعفران طبعی گرم دارند ، ضدافسردگی است و خلط زیادیِ بخشِ مغز را از سر خارج می کند و برای کسانی که پُرخواب و کم خواب اند، مفید است.از خواص زعفران برای زنان غافل نشوید.
استفاده از گل شمعدانی، از روش هایی است که گذشتگان برای حفظ نشاط بانوان ، در خانه استفاده می کردند. خوردن گرمی جات مثل زعفران و ترک سردی ها، ماساژ ملاج سر با روغن بنفشه، خوردن هفت زیتون در اول صبح و هفت انجیر در شب، خوردن خرما،نوشیدن شربت زعفران و عسل، شربت بهارنارنج، گلاب، ورزش و پیاده روی برای بهبود ودرمان افسردگی بسیار مفید است (دکتر خیراندیش).
برخی از مهممترین خواص درمانی چای زعفران در طب سنتی
- از مهمترین خواص زعفران کمک به درمان و رفع افسردگی و استرس است. نوشیدن چای زعفران در صبح خاصیت نشاط آور داشته، افرادی که به افسردگی مبتلا هستند می توانند چند نوبت در روز این نوع چای را استفاده کنند و از اثرات شادی آور آن برخوردار شوند. به طور کلی نوشیدن حداقل یک فنجان چای زعفران برایتمرکز اعصاب و آرام بخش توصیه می شود.
- گیاه زعفران دارای مواد آنتی آلزایمر است و به عنوان تقویت کننده قوی حافظه شناخته شده است و استفاده از آن به خصوص در کسانی که سابقه خانوادگی ابتلا به فراموشی و آلزایمر دارند، بسیارموثر و مورد تاکید می باشد.
- گیاه زعفران، به دلیل رنگدانه‌هایی که دارد، دارای خواص آنتی اکسیدان و ضد سرطانی است. لذا مصرف دمنوش زعفران و استفاده از آن در طبخ غذاها به تقویت سیستم ایمنی بدن کمکفراوانی می کند، از بروز سرطان پیشگیری میکند. عصاره زعفران در بسیاری از موارد توانسته باعث مهار رشد تومورهای مختلف سرطانی شود.
- از دیگر خواص زعفران در طب اسلامی و سنتی استفاده از آن به منظور تسهیل و تسریع روند زایمان است. نوشیدن چای زعفران برای تقویت قلب بسیار مفید است.
- زعفران دارای مقدار زیادی آهن ، منگنز، پتاسیم و ویتامین ث و b6 میباشد. از این رو مصرف آن برای رفع بسیاری از بیماریها مانند تنظیم قند خون، رفع کم خونی، تنظیم فشار خون و مقابله با عفونت ها و بسیاری از بیماری ها موثر است.
نحوه تهیه چای زعفران
از زمان های قدیم نوشیدن چای و دمنوش در ایران مورد توجه ایرانیان بوده است. در طب سنتی نیز بر نوشیدن چای زعفران به دلیل خواص و فواید آن که توسط طب سنتی بیان شده است تاکید ویژه ای نموده است.
دم کردن زعفران با تهیه و آماده کردن چای زعفران به عنوان یک نوشیدنی متفاوت بوده، برای تهیه این چای، مقدار ۱/4 قاشق چایخوری زعفران اعلا را که قبلا طریقه تشخیص زعفران اصلی را در قسمت مقالات بیان کردیم رو در یک قوری آب جوش به همراه مقداری چای بریزید و اجازه دهید تا دم بکشد، سپس همراه نبات یا شکر، یک چای زعفران خوش عطر و خوشمزه را نوش جان کنید.
خواص زعفران در طب سنتی
مضرات زعفران در طب سنتی
- از مضرات زعفران این است که روی سیستم تولید مثل اثر دارد؛ بنابراین زنان باردار و حامله باید از خوردن زیاد زعفران در بارداری اجتناب کنند. زیرا زیاده روی در مصرف چای زعفران خطر سقط جنین را افزایش می دهد.
- زیاده روی در مصرف چای زعفران برای کلیه ها مضر است و اشتها را نیز کم می کند.
- لازم است بدانید تحقیقات محققان نشان داده، مصرف ۵ گرم زعفران در یک وعده غذایی باعث کاهش ضربان قلب، سرگیجه ،استفراغ، ، بی‌حالی، زردی پوست و عوارض بسیار خطرناک دیگر میشود که این عواقب حتی منجر به مرگ می تواند بشود
- مداومت در مصرف زعفران موجب کدورت اعصاب و آسیب دیدن اعصاب می شود..
فیلم زیر درباره زعفران و فواید آن در طب سنتی به زیبای بیان شده است
سوالات متداول
طبع زعفران گرم است یا سرد؟
زعفران گیاهی است که از نظر مزاجی دارای طبع گرم و خشک است و کاربردهای بالینی و درمانی بسیاری دارد. این تقسیم بندی بر اساس ارکان عناصر اربعه است و طبق منابع اصلی طب سنتی از نظر درجه گرمی دو و درجه خشکی در سطح یک قرار دارد.
نتیجه گیری:
در این مطلب سعی بر این بود تا خواص زعفران در طب سنتی و سوال هایی که ممکن است در این زمینه در ذهن شما شکل بگیرد را پاسخ دهیم.امیدواریم توانسته باشیم . همچنین به شما پیشنهاد میکنیم در قسمت مقالات زعفرانی مطلب خواص دارویی زعفران را مطالعه بفرمایید.چنانچه هنوز سوالی باقی مانده آن را از قسمت نظرات برای ما ارسال نمایید.
چهت خرید و مشاوره در مورد زعفران صادراتی با شماره های ما در زعفرانیک در تماس باشید.
منابع:
چاق‌های با مزاج سرد بیشتر زعفران بخورند، سلامانه، محمد فصیحی دستجردی، متخصص طب سنتی، 96
خواص زعفران برای تقویت قلب، فارس، غلامرضا کرد افشاری، متخصص طب سنتی، 93
طبع زعفران : زعفران از نظر مزاجی گیاهی دارای طبع گرم و خشک است، ایرنا، محمدرضا کریمی فرزقی، متخصص طب سنتی، 93
من کبدم مشکل داشت. از وقتی مطالب شمارو خوندم حالا دارم استفاده میکنم و بهتر شدم.
لطفا در مورد تاثیر زعفران روی کرونا و تقویت سیستم ایمنی بدن در طب سنتی بنویسید
عالی بود